1. Inleiding

De afgelopen jaren werd de bouw- en sloopbranche opgeschrikt door een aantal ongevallen met ernstige en soms fatale afloop bij het demonteren van liften en liftinstallaties in bestaande gebouwen tijdens revitalisatie- of sloopwerkzaamheden. Het areaal aan oude liftinstallaties bedraagt circa 80.000 stuks die indertijd voor een periode van 30 jaar ontworpen zijn. De huidige, moderne liftinstallaties worden voor een periode van 10-15 jaar ontworpen waardoor in het licht van steeds langer meegaande bouwwerken liften steeds vaker vervangen moeten worden tijdens de gebruiksfase van een gebouw.

Zowel in de bouw-, sloop- en liftenbranche ontstond daarom de behoefte aan een set regels die de risico’s bij demontage vooraf in beeld brengen en leiden tot een veilige demontagewijze waardoor dergelijke ongevallen worden voorkomen. Analyse van de ongevallen levert op dat in de werkvoorbereiding onvoldoende aandacht wordt gegeven aan een veilige werkwijze, de medewerkers van de betrokken partijen onvoldoende kennis hebben om een lift veilig te kunnen demonteren, er onvoldoende toezicht wordt gehouden en de branches een beperkt lerend vermogen hebben om ongevallen te voorkomen.

Om kaders te scheppen voor een veilige demontage van liften is gezamenlijk door vertegenwoordigers van opdrachtgevers en vertegenwoordigers uit de bouw-, liften- en liftdemontagebranche en Aboma het initiatief genomen om een Richtlijn Demontage Liften op te stellen en af te stemmen met Inspectie SZW. Hierbij wordt wel vermeld dat Inspectie SZW geen detail goedkeuring geeft op dit branchedocument. De inhoud kan worden gezien als de stand de wetenschap en professionele dienstverlening.

De grondslag van de kaders is gebaseerd op de geldende (arbeidsomstandigheden-)wetgeving en specifieke voorwaarden die zijn gesteld in het Arbeidsomstandighedenbesluit ‘Bouwproces’.

De scope van deze richtlijn richt zich op de demontage van liften en gelijksoortige (vast opgestelde) installaties. Modernisering of reparatie van liftinstallaties vallen hier niet onder omdat deze activiteiten door deskundig lift-technisch personeel plaatsvinden. Deze richtlijn is bedoeld om een veilige demontage van liften en gelijksoortige installaties te waarborgen.

Deze richtlijn wordt jaarlijks beoordeeld op actualiteit en wordt éénmaal per 3 jaar geheel herzien op de dan geldende wet- en regelgeving en van de stand wetenschap en professionele dienstverlening.

Naast een veilige werkwijze wordt er in de richtlijn aandacht besteed aan de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van degenen die bij de liftdemontage betrokken zijn. Wij hopen met deze richtlijn bij te dragen aan het bevorderen van de veiligheid en gezondheid van de betrokken werknemers. De bij de totstandkoming van deze richtlijn betrokken partijen zijn in bijlage 5 weergegeven. Wij bedanken eenieder voor zijn/haar inbreng.